Paratiroid Bezi Hakkında?
Paratiroid, tiroid bezinin arkasında yer alan bezlerdir. Genellikle dört adet olan bezlerin büyüklükleri 3-4 milimetre kadardır. Gözünüzde daha iyi canlanması için, her birinin mercimek tanesi kadar olduğunu söylemek mümkündür. Paratiroid bezinin işlevi, kalsiyum dengesinin sağlanması için gerekli olana parathormon salgısının oluşturulmasıdır. Bu salgı, sinirlerin, kasların, böbreklerin, kalbin ve kemiklerin normal işlevlerini görmelerini sağlar. Bezlerde bir hasar oluştuğunda kalsiyum dengesi bozulur ve bu durum vücutta kalıcı hasarların meydana gelmesine neden olabilir. Yazımızda sizlere paratiroid ameliyatı hakkında bilinmesi gereken detayları aktaracağım.
Paratiroid Bezinde En Sık Görülen Hastalıklar Nelerdir?
- Paratiroid bezinde; insanda endokrin sisteminin diğer salgı bezlerinde de olduğu gibi çeşitli problemler yaşanabilmektedir. Vücudu dengede tutmayı sağlayan endokrin sisteminde paratiroid bezlerinde açığa çıkan hastalıklar aşağıdaki şekilde sıralanabilmektedir;
- Primer hiperparatiroidi: paratiroid bezi normalden fazla çalışmakta ve parathormon salgılamaktadır. Bu durum kandaki kalsiyum oranını da fazlalaştırmaktadır. Genellikle kadınlarda görülmektedir. Kabızlık, güçsüzlük, kemik ve eklem ağrıları, konsantrasyon güçlüğü gibi şikayetlere neden olmaktadır.
- Paratiroid hastalıkları son yıllarda oldukça sık rastlanan bir durumdur. Öyle ki paratiroid hastalıkları kişide kalsiyum dengesizliğine yol açmakta ve günlük yaşam içerisinde pek çok şikayete neden olmaktadır. Tanı ve tedavi yöntemlerinin gelişmesi, menopoz dönemi semptomları, ülser, görme bozukluğu gibi ciddi hastalıklara yol açması sebebi ile kişide kalsiyum dengesinin değerlendirilmesi büyük önem taşımaktadır.
- Paratiroid hastalıklarının tanısı; kandaki kalsiyum oranının ölçülmesi, boyun ultrasonografisi ve paratiroid sintigrafisi gibi görüntüleme yöntemlerine başvurulmaktadır. Kanda kalsiyum oranının normal dışı olmasının yanı sıra görüntüleme yöntemleri sonucunda paratiroid bezlerinin büyümesi ya da salgı bezlerinde tümör oluşumuna rastlanabilmektedir.
Paratiroid Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Paratiroid ameliyatı öncesinde paratiroid bezlerinin yerinin radyolojik olarak(Ultrason ve Sintigrafi) mutlaka tespit edilmesi gerekmektedir. Aksi halde ameliyat süreci zorlaşmaktadır. Bu ameliyatta, boyun bölgesinde uygulanan 3 ila 4 santimetrelik kesiler ile hastalıklı paratiroid bezlerine ulaşılmakta ve tespit edilen hastalıklı bez(Adenom ve Kanser) çıkarılmaktadır. Gerek ameliyat süreci gerekse de ameliyat sonrası iyileşme süreci kısa ve konforludur.
Paratiroid adenomu ameliyatı sonrasında hastada kalsiyum düşüklüğü normal kabul edilmektedir. El, ayak ve dudaklarda uyuşma şikayetleri açığa çıkmaktadır. Ancak tüm bu şikayetler birkaç gün içerisinde azalmakta ve zaman içerisinde normale dönmektedir.
Günümüzde pek çok kişi paratiroid ameliyatı riskli midir; öğrenmek istemektedir. Paratiroid bezlerinin tespit edilmesi, alanında tecrübeli cerrah ve ekibinin uygulaması ve enfeksiyon riskine karşı maksimum önlem alınması durumunda paratiroid ameliyatları oldukça rahat bir şekilde uygulanmaktadır.
Paratiroid Kanseri İle İlgili Bazı Gerçekler
- Paratiroid Kanseri çok nadirdir : Paratiroid hastalığı olan hastaların 1000’de 1’i civarında, hatta belki daha da az.
- Paratiroid kanseri neredeyse daima aşırı yüksek paratiroid hormonu(PTH) seviyeleri ile birliktedir(tipik olarak “binler” seviyesinde).
- Paratiroid hormonu seviyeleriniz binlerde değilse, ve kalsiyumunuz devamlı olarak 14’ün üzerinde değilse, paratiroid kanseri değilsinizdir(bir genelleme, ancak iyi bir genelleme).
- Paratiroid kanseri bazen bir genetik bozuklukla birliktedir, bu yüzden, paratiroid kanseri ailesel olabilir.
- Birçok kanser gibi, paratiroid kanserinde şifa şansı erken teşhis ve tedavi edilirse en yüksektir.
- Paratiroid kanserinin prognozu kanserin paratiroid bezi içinde mi kaldığına, yoksa diğer bölgelere(lenf düğümleri, akciğer dokusu vb.) metastaz mı yaptığına(yayıldığına) göre değişir.
- Paratiroid tümörleri 30 yıl sonra bile tekrar ortaya çıkabilir, bu yüzden bu hastalığı taşıyan hastalar uzun yıllar boyunca en az yılda bir muayene edilmelidir.
Hiperparatiroidi Nedir?
En sık görülen paratiroid hastalığıdır. Dört bezden birinin veya birkaçının kontrolsüz bir şekilde parathormon salgılamasıyla meydana gelir. Hormon, kemiklerdeki kalsiyumu alarak kana verir. Bu durum, kandaki kalsiyumun kontrolsüz olarak yükselmesine neden olur.
Kemikte kalsiyum çözülmesine bağlı olarak başlangıçta kemik ağrısı, kemik erimesi, ileri safhalarda ise içi kanla dolu kemik boşlukları ve patolojik kemik kırıkları oluşur.
Kanda kalsiyumun yükselmesi ise, böbrek taşı, böbrek hasarları, mide ve 12 parmak bağırsağı rahatsızlıkları, kas güçsüzlüğü, hipertansiyon ve psikiyatrik bozukluklara yol açar.
Paratiroid Adenom Nedir?
Paratiroid adenomu kısaca; parathormonun fazla salgılanması ve bununla birlikte de kandaki kalsiyum oranının yüksekliğine neden olan iyi huylu tümör olarak tanımlanmaktadır. Paratiroid adenomu problemi sıklıkla hastalarda cerrahi yöntemler ile tedavi gerektirmektedir. Söz konusu cerrahi yöntem; hastalıklı paratiroid bezinin çıkarılması ve bunun sonucunda kandaki kalsiyum oranının normale düşürülmesi disiplinine dayanmaktadır. Parathormonun fazla salgılanması ya da paratiroid bezinin kansere maruz kalması; vücudun yüksek kan kalsiyum düzeylerine maruz kalarak hemen hemen tüm sistemlerinin etkilenmesi anlamına gelir ve bazen ciddi sorunlara yol açabilir. Paratiroid Ameliyatı ve Paratiroid Kanseri hakkında daha detaylı bilgi edinebilmek için bizler ile iletişime geçebilirsiniz.